Prawo karne
W wyniku zmiany przepisów prawnych, od lipca 2015 roku radca prawny może reprezentować klientów w sprawach z dziedziny prawa karnego – przed tym terminem reprezentantami w sprawach karnych mogli być jedynie adwokaci. Oferuję pomoc na każdym etapie postępowania – po postawieniu zarzutów, na etapie zatrzymania oraz tymczasowego aresztowania – udzielając rad i sporządzając odpowiednie wnioski i dokumenty. Jestem również do dyspozycji, jeśli chodzi o reprezentowanie klientów w roli obrońcy podczas spraw sądowych.
Moja oferta w zakresie prawa karnego to:
- obrona oskarżonych i podejrzanych w postępowaniu przygotowawczym i sądowym;
- reprezentacja osób pokrzywdzonych wskutek przestępstwa;
- przygotowywanie odpowiednich wniosków: o ułaskawienie, wydanie wyroku łącznego czy przerwę w wykonywaniu kary pozbawienia wolności;
- pomoc w zastosowaniu środków odwoławczych, takich jak zażalenia, apelacje i skargi kasacyjne.
Oskarżony, podejrzany, obwiniony. Prawo karne posługuje się różnymi określeniami w stosunku do osób będących w określonej sytuacji procesowej. Kodeks postępowania karnego, w odniesieniu do osób, które są podejrzewane o popełnienie przestępstwa posługuje się określeniami podejrzany i oskarżony (odpowiednio w postępowaniu w sprawach o wykroczenia: podejrzany i obwiniony).
Za podejrzanego uważa się osobę, co do której wydano postanowienie o przedstawieniu zarzutów albo której bez wydania takiego postanowienia postawiono zarzut w związku z przystąpieniem do przesłuchania w charakterze podejrzanego.
Natomiast za oskarżonego uważa się osobę, przeciwko której wniesiono oskarżenie do sądu, a także osobę, co do której prokurator złożył wniosek o warunkowe umorzenie postępowania, art. 71 kpk.
Niekiedy kodeks postępowania karnego używa określenia oskarżony w znaczeniu ogólnym, wynika to z kontekstu przepisu i w tym przypadku dotyczy to także podejrzanego. Czyli odpowiednie przepisy mają zastosowanie także do podejrzanego. Powyższe nie jest określaniem osób uczestniczących w procesie, tylko do celów stylistyczno porządkowych. Osobom, które w świetle prawa, można uznawać za podejrzanych lub oskarżonych przysługują określone uprawnienia, a z drugiej strony można stosować tylko do nich określone przepisy. Przykładowo tylko w stosunku do podejrzanego, czyli do osoby w stosunku do której wydano postanowienie o przedstawieniu zarzutów można stosować środki zapobiegawcze (np. poręczenie majątkowe, tymczasowe aresztowanie). Art. 249 kpk w § 2 stanowi, że w postępowaniu przygotowawczym można stosować środki zapobiegawcze tylko względem osoby, wobec której wydano postanowienie o przedstawieniu zarzutów. Z drugiej strony, tylko podejrzany lub oskarżony może ustanowić obrońcę. Taka sytuacja rodzi czasami bardzo poważne konsekwencje.
Powszechną praktyką jest, w przypadku wykrycia faktu popełnienia przestępstwa, prowadzenie tak zwanych czynności sprawdzających lub wszczęcie postępowania w sprawie, a nie przeciwko konkretnej osobie. Przyjmuje się, że osoba będąca uczestnikiem postępowania w charakterze świadka, chociażby z okoliczności sprawy wynikało jednoznacznie, że jest ona powodem wszczęcia postępowania „w sprawie”, nie może ustanowić obrońcy. Ten przypadek jest o tyle szczególny, że czasami toczy się postępowanie, którego przedmiotem jest określona osoba, ale osoba ta nie posiada uprawnień do aktywnego uczestniczenia w procesie, ponieważ nie wydano postanowienia o przedstawieniu zarzutów. Sytuacja taka powoduje, że wiele gwarancji procesowych staje się czysto fikcyjnymi. Można zadać pytanie, czy jest to zgodne z prawem? Przepis art.313 kpk stanowi, że jeżeli dane istniejące w chwili wszczęcia śledztwa lub zebrane w jego toku, uzasadniają dostatecznie podejrzenie, że czyn popełniła określona osoba, sporządza się postanowienie o przedstawieniu zarzutów, ogłasza je niezwłocznie podejrzanemu i przesłuchuje się go, chyba że ogłoszenie postanowienia lub przesłuchanie podejrzanego nie jest możliwe z powodu jego ukrywania się lub nieobecności w kraju. Postanowienie o przedstawieniu zarzutów zawiera wskazanie podejrzanego, dokładne określenie zarzucanego mu czynu i jego kwalifikacji prawnej. Przytoczony przepis jest, w moim przekonaniu, jasny i w sposób zupełny reguluje sprawę przedstawienia zarzutów.
Organ prowadzący postępowanie, jeżeli ustali, że Kowalski najprawdopodobniej popełnił przestępstwo, to nie ma wyboru. Jest zobowiązany sporządzić postanowienie o przedstawieniu zarzutów, doręczyć je Kowalskiemu i przesłuchać go w charakterze podejrzanego. Analiza stosowania wyżej wymienionego przepisu prowadzi do wniosku, że jego wykładnia idzie w kierunku, który raczej zawęża jego stosowanie do sytuacji oczywistych i nie budzących wątpliwości. Przyjmuje się, że organy prowadzące postępowanie przygotowawcze maja w tym zakresie dużo swobody i mogą w tym zakresie bardzo elastycznie działać.
